เพราะหนังหรือละครถือศาสตร์อย่างหนึ่ง ถือเป็นการรวมกันของศิลปะหลายๆ ด้าน ทั้งการแสดง การพูด การร้อง รวมไปถึงแต่งตัวและแต่งหน้า ทำให้ต้องมีการบูชาครูกันก่อนที่จะเริ่มงาน…
ก่อนอื่นต้องทำความเข้าใจเรื่องการ “บวงสรวง” ก่อน แท้จริงแล้วการบวงสรวง คือ พิธีการทางพุทธศาสนา แต่คนส่วนมากเข้าใจผิดคิดว่าเป็นพิธีการของพราหมณ์ เพราะ “บวงสรวง” ต้องอาศัยพราหมณ์เป็นผู้ทำหน้าที่ และ “บวงสรวง” เป็นภาษาพราหมณ์สมัยพุทธกาล ซึ่งปัจจุบัน ก็คือ ภาษาบาลี
คำว่า “บวงสรวง” แปลว่า ยอมรับนับถือท่านผู้มีพระคุณ คือ พระรัตนตรัย พรหม เทวา ผู้เป็นใหญ่ดูแลโลก ดูแลคุ้มครองผู้ที่มีบุญบารมี ไม่ให้ได้รับอันตรายจากอุบัติเหตุ จากผู้ร้าย จากภัยธรรมชาติ เป็นพิธีการบูชาพระคุณความดีของท่านที่มีคุณงามความดีต่อสรรพสัตว์ทั้ง 3 โลก
มีความเชื่อว่า “บวงสรวง” เป็นการเชิญและแจ้งให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์รับรู้ว่ากำลังจะทำอะไร ขณะเดียวกันก็เป็นการขอพรให้ประสบความสำเร็จ รวมทั้งยังเป็นการสร้างขวัญและกำลังใจในการทำงานไปด้วย ในส่วนของไหว้นั้น หลักๆ จะเป็นบายศรีปากชาม มะพร้าวอ่อน กล้วยน้ำว้า อ้อย หัวหมู เป็ด ไก่ ปู กุ้ง ปลา นมเนย ถั่วงา ซึ่งเป็นการบูชาครูทั่วไป และยังเป็นการระลึกถึงคุณความดีของครูบาอาจารย์และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เพื่อให้เราอ่อนน้อมและกตัญญูต่อสิ่งเหล่านั้น มากกว่าที่จะเป็นการนำของมาตั้งแล้วไหว้ขอ ซึ่งแต่ละค่ายก็จะมีรายละเอียดในการทำพิธีนี้แตกต่างกันไป แล้วแต่ว่าใคร “ถือเคล็ด” อย่างไร
อย่างผู้จัดละครช่อง 7 ทุกรายก็จะทำพิธีหน้าศาลพระพิฆเนศที่อยู่ที่ช่อง 7 เพราะถือว่าเป็นเทพแห่งความสำเร็จ
และถ้าเป็นละครผี หลังพิธีบวงสรวงก็มักจะไหว้เจ้าที่เจ้าทาง รวมทั้งทำพิธีขอขมาเจ้าที่ทุกครั้งที่ออกกอง ส่วนค่าย “เมคเกอร์กรุ๊ป” ของ “มยุรฉัตร เหมือนประสิทธิเวช” ช่อง 3 นอกจากของหลักๆ ในการไหว้แล้ว ยังเพิ่มเติม คือ มีการอัญเชิญรูปปั้นของ 7 มหาเทพในศาสนาฮินดู คือพระพิฆเนศ พระศิวะ พระแม่อุมา พระนารายณ์ พระลักษมี พระพรหม และพระสุรัสวตี ด้วย เพราะเชื่อว่าเทพผู้ใหญ่ที่กล่าวมาทั้งหมด มีความสำคัญต่างกัน เมื่อมารวมกันจึงเป็นตัวแทนของความ สำเร็จ ความร่ำรวย ความรัก และความรู้ มี “ท้าวจตุโลกบาล” ซึ่งเป็นผู้รักษาทิศทั้ง 4 ที่เชื่อว่าจะช่วยประสาทพรให้การทำงานราบรื่น ทั้งยังเป็นที่นับถือโดยส่วนตัวของทางค่ายอีกด้วย นอกจากนี้ยังมีรูปปั้น “สุนทรภู่” ซึ่งเริ่มไหว้ตอนทำละครเรื่อง “รักนี้หัวใจมีครีบ” ที่มีตัวละครหลักเป็นนางเงือก จึงไหว้ท่านในฐานะที่แต่งเรื่องราวเกี่ยวกับนางเงือกมาก่อน และนับจากนั้นก็ตั้งรูปปั้นท่านเรื่อยมา ด้วยความที่เป็นกวีเอก ก็จะช่วยเสริมความมั่นใจว่าบทละครของค่ายจะดีเช่นผลงานกวีของท่าน
Advertisements
พราหมณ์ “จิระศักดิ์ ธรรมพันธ์” ได้ให้ความรู้เพิ่มเติมว่า มีหนังหรือละครบางเรื่องที่ขอพิเศษออกไปอีก อย่างของที่ใช้ในหนังดังเรื่อง “องค์บาก” ก็มีการนำอาวุธมาวางและร่ายรำในพิธีด้วย
สำหรับในส่วนของคนที่เข้าร่วมพิธี ไม่ว่าจะเป็นผู้จัด ดารานักแสดง รวมไปถึงทีมงานด้านต่างๆ เมื่อทำพิธีเสร็จแล้วจะต้องเข้ามาหยิบของไหว้ต่างๆ เพื่อนำไปกินหรือเป็นของมงคลติดตัวไป เช่น อันดับแรกที่ทีมงานต้องการมากและส่วนใหญ่จะเก็บไว้ให้คนสำคัญในกองคือ ผู้จัดละคร คือ ไข่ต้มยอดบายศรี อันดับรองลงมาที่ทีมงานมักจะเลือกหยิบคือ ทองหยิบ เพื่อจะได้หยิบจับอะไรติดทุกอย่างหรือโด่งดังนั่นเอง ตามมาด้วย “กล้วย” ก็ตรงชื่อเลยค่ะว่า ทำอะไรจะได้กล้วยๆ ง่ายๆ และ “ถ้วยฟู” ก็จะได้ฟูฟ่อง ร่ำรวย และ “ดาวเรือง” จะได้เจริญรุ่งเรืองค่ะ
แต่สิ่งที่สำคัญที่สุด ขณะเข้าพิธีบวงสรวง คือ ต้องทำจิตใจให้สงบ นิ่ง คิดในสิ่งดีๆ และมีความตั้งใจแน่วแน่ และต้องพูดตามเสียงดัง อย่าอายเด็ดขาด เพราะถ้าเราตั้งใจ ทุกอย่างก็สัมฤทธิ์ผล
Advertisements